Bayburt Üniversitesi Eğitim Fakültesi Konferans Salonunda “Yeni Türkiye Yeni Anayasa” isimli bir konferans verildi. Konferansta TBMM Anayasa Komisyonu Başkanı, aynı azmanda İstanbul Milletvekili, Prof. Dr. Mustafa Şentop bir sunum gerçekleştirdi.
Programa, Bayburt Milletvekili Doç. Dr. Şahap Kavcıoğlu, Bayburt Valisi İsmail Ustaoğlu, Bayburt Belediye Başkanı Mete Memiş, Bayburt Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Selçuk Coşkun, kurum amirleri, kuruluş temsilcileri, akademisyenler ve öğrenciler katıldı.
Program Bayburt Üniversitesi Öğrenci Konseyi başkanı Mehmet Akif Kacır’ın teşekkür konuşmasıyla başladı. Daha sonra sahneye gelen Prof. Dr. Mustafa Şentop konuşmasının başında programın düzenlenmesinde katkıda bulunanlara teşekkür etti.
1982 Anayasasının kabulünden bu yana 18 kez değiştirildiğini belirten Şentop, yapılacak son değişikliğin 19.değişiklik olacağını söyledi. Bu değişikliğe neden ihtiyaç duyulduğunu ise çeşitli örneklerle açıklamaya çalıştı. Anayasanın başlangıç bölümünde yer alan “sözüne ve ruhuna bu yönde saygı ve mutlak sadakatle yorumlanıp uygulanmak üzere” ifadesine atıfta bulunan Şentop, yapılan değişikliğin anayasanın sözünde olacağını anayasanın ruhunda değişikliğe gidilmediğini söyledi.
Anayasa değişikliğiyle beraber gelecek en önemli değişikliğin iki başlı yürütmeyi tek başlı hale getirmek olduğunu belirten Şentop, bu sayede ülkenin daha güçlü bir yapıya kavuşacağını açıkladı. Geçmiş dönemlerden ülke yönetimine dışarıdan yapılan müdahalelerin bu iki başlılık üzerinden olduğunu söyleyen Şentop, bu savını yakın tarihten örneklerle destekledi.
Başkanlık konusunun yeni bir konu olmadığını 1965’te bile bu konunun tartışıldığını dile getiren Şentop, 1983’ten Özal’ın kurduğu hükümetin 45.hükümet olduğunu, aradan geçen 33 yılda 21 hükümet kurulduğunu oysa eğer o dönem bu sisteme geçilseydi şu an kurulmuş olan hükümetin 1983’ten bu yana kurulan 7. hükümet olacağını söyledi.
Milletvekili seçilme yaşının 18’e düşürülmesi ile alakalı olarak da Şentop, 18 yaşına giren vatandaşların yasalara göre reşit sayıldığını ve birçok imkâna kavuştuğunu ama milletvekili seçilemediğini, bu değişiklikle bu haksızlığa bir son vereceklerini söyledi.
Milletvekili sayısının 600’e çıkarılması ile ilgili olarak 1982 Anayasasından önce meclisin zaten 600 milletvekilinden oluştuğunu, mevcut yasalara göre her 50 bin kişiye bir milletvekili düşecek şekilde bir sistem oluşturulduğunu ancak son seçimlerde 70 bin civarında kişiye bir vekil düşecek duruma gelindiğini söyledi. Ayrıca yurtdışındaki vatandaşların oy kullanmasına imkan tanınmasından sonra bu ortalamanın arttığını da sözlerine ekledi. Yurtdışında seçmenin yanı sıra seçilme imkanı da getirdiklerini söyleyen Şentop, bu sayede yurtdışında oluşturulacak seçim bölgelerinden seçilecek milletvekilleri için belirlenen kontenjan da düşünüldüğünde 600 sayısının makul oluğunu belirtti.
Anayasa değişikliği ile anayasanın 90.maddesinde değişiklik yapmadıklarını, bu maddenin cumhurbaşkanının görev ve yetkilerini nasıl kullanacağı ile ilgili olduğunu söyleyen Şentop, bu yüzden anayasa değişikliği ile cumhurbaşkanının yetkilerini istediği gibi kullanamayacağını belirtti.
Anayasa değişikliği ile ilgili yanlış anlaşılmalardan örnekler veren Şentop, Anayasa Mahkemesi üyelerinin cumhurbaşkanı tarafından atanacak olması örneğini verdi. Bu madde ile sanki her seçilen cumhurbaşkanın kendi yargısını oluşturacağı algısı yaratıldığını ancak konunun öyle olmadığını söyledi. Söz konusu yetkisini sadece anayasa mahkemesi üyeliği biten üyelerin yerine diğer kurumlardan gönderilen aday listelerinden atamalar yapabileceğini anlattı. Ayrıca Anayasa Mahkemesinin mevcut yapısında 10., 11. ve şu anki cumhurbaşkanları tarafından seçilen üyeler olduğunu da belirtti.
Türkiye’deki mevcut hükümet sistemini bir şoförün içinde bulunduğun aracı direksiyon kısmında bulunan mekanizmalar yüzünden tam kullanamamasına benzeten Şentop, anayasa değişikliği ile bu mekanizmaları ortadan kaldırmayı hedeflediklerini söyledi.
Şentop, konuşmasının sonunda anayasa değişikliğiyle dışarıdan müdahalelerle yıkılmayacak bir hükümet sistemi geleceğini, bu sayede Türkiye’nin güçlü bir yönetime sahip güçlü bir ülke olacağını söyledi.
Program Bayburt Üniversitesi Konsey Başkanı Mehmet Akif Kacır’ın Prof. Dr. Mustafa Şentop’a hediye takdim etmesiyle sona erdi.
