Sularla ilgili Uyarıcı Açıklama Geldi…

Kış aylarında genellikle mikropların azalması nedeniyle hastalıkların asgariye indiği söylenir. Ama grip ve soğuk algınlıklarının neden olduğu hastalıkların yanı sıra  kullanılan sulardan bulaşan hastalıklara  dikkat çeken Bayburt İl Sağlık Müdürlüğü, su ile bulaşan hastalıkların neler olduğu ve korunma yollarını içeren bir yazılı açıklama yaptı.

Su ile bulaşan hastalıklar ve korunma yolları

Sağlıklı ve temiz su, içerisinde hastalık yapıcı mikroorganizmaların ve vücutta zehirli etki yapacak kimyasal maddelerin bulunmadığı sudur. İçme suyu renksiz, tatsız, tortusuz ve kokusuz olmalıdır. Bazı kimyasal maddelerin ve mikropların suda bulunması suyun kirlenmesine neden olur.

Su ile bulaşan hastalıklar yaz ve son bahar aylarında daha sık görülür. Bunun nedeni hastalık etkeni mikroorganizmaların yaz aylarında iklim koşullarının etkisi ile daha kolay üreyebilmeleridir.

Sularla bulaşan bazı hastalıklar

İshal: Dışkı miktarının ve sayısının fazlalaşması, kıvamının değişerek yumuşak sulu bir görünüm almasıdır.İshallerin etkeni bakteri, virüs yada parazit olabilir.Bu etkenlerin çoğu kirli sularla bulaşır.Ciddi ishaller sıvı ve yaşam için gerekli tuzların kaybının derecesine, kişinin bağışıklık sisteminin durumuna beslenme özelliklerine göre özellikle çocuk ve yaşlılarda hayatı tehdit edici olabilmektedir.

Dizanteri: Kanlı sümüklü ishal, karın ağrısı ve ateş ile seyreden ani ortaya çıkan bir bağırsak enfeksiyonudur.Ençok yaz ve sonbahar aylarında rastlanır. Dışkı yolu ile bulaşma en çok alt yapısı yetersiz ve hijyen koşulları kötü olan yerleşim yerlerinde görülür. Bakteriler, hastaların kullandığı tuvaletlerin kullanılması ile diğer insanlara bulaşılacağı gibi lağım sularının karıştığı dere suları ve kullanma suları ile yıkanan meyve ve sebzelerin çiğ olarak yenmesi ile bulaşır. Alt yapısının yetersiz olduğu bölgelerde su ve besin kaynaklı salgınlar olabilmektedir.

Bağırsak Parazitleri:Parazitler sıklıkla insan ve hayvan dışkısı ile veya toprakla kirlenmiş eller, besin maddeleri ve su ile bulaşır. Bağırsak parazitleri çocuklarda beslenme bozukluğu ve kansızlığın önemli bir sebebidir. Bu amaçla asıl konak olan insanlar tedavi edilerek parazitin yumurta ve kurtçukları yok edilir. Ayrıca ellerin uygun şekilde yıkanması tırnakların uzatılmaması çiğ sebzelerin yıkandıktan veya pişirildikten sonra yenilmesi, çiğ et tüketilmemesi su güvenliğinin sağlanması ve kirli sularda yüzülmemesi gibi hijyenik tedbirlerin alınması korunma açısından önemlidir.

Hepatit A ve Hepatit E: Hepatit A ve E fekal-oral yol ile yani bağırsak içerisinin doğrudan veya dolaylı olarak gıdalara karışması ve ağızdan alınması ile bulaşır.Çoğunlukla insan dışkısı ile kontamine olmuş sularla bulaşmaktadır.Bunun dışında yeterli alt yapı hizmetinin sağlanmadığı sağlık ve hijyen koşulunun uygun olmadığı bölgelerde su ile birlikte, özellikle çiğ olarak yenilen sebze ve meyveler, bazen süt, süt ürünleri ve kabuklu deniz hayvanları bulaştırmada rol oynayan belli başlı kaynaklardır.

Kolera: Kolera insanlara su ve besinlerle sindirim kanalından bulaşan kusma ile başlayıp, şiddetli ishal ile seyreden bir ince bağırsak enfeksiyonudur. İnsandan insana, hasta veya portör dışkıları ile enfekte olmuş içecek yada yiyeceklerle bulaşır.

Tifo Ve Paratifolar: Tifo ve paratifo bakterilerin bulaştırdığı yüksek ateş, baş ağrısı, karın ağrısı, şuur bulanıklığı gibi belirtilerle karakterize bir enfeksiyon hastalığıdır. Hastalık enfekte insanların idrar ve dışkıları ile temas etmiş gıda ve sular ile bulaşır.İçinde bol miktarda bakteri bulunan yiyeceklerin çiğ veya az pişmiş olarak tüketilmesi sonucunda gelişir. Kanalizasyon sularının içme ve kullanma sularına karışması sonucu tifo salgınları görülür. Gıda işleri ile uğraşan taşıyıcılardan gıdalara bulaşaraktan gıdayı tüketenler arasında salgınlar ortaya çıkarabilir. Tifo; hastaların kullandığı bardak, havlu gibi eşyaların tutulması ile ellerle de bulaşa bilmektedir.

Sularla bulaşan hastalıklardan korunma yolları

İçme suyu olarak şebeke suyu kullanılıyorsa mutlaka kaynatılarak içilmeli.

İçme suyu olarak kontrolsüz sular (mahalle çeşmeleri) kullanılıyorsa mutlaka kaynatılarak içilmeli.

Damacana suyu kullanılıyorsa Sağlık Bakanlığı Onaylı olmasına dikkat edilmeli.

İshal olan kişilerle ortak kullanılan tuvaletler dezenfekte edilmeli.

Yerleşim yerlerinin yakınlarında su birikintilerinin oluşması önlenmeli.

Gıdalar bol su ile yıkandıktan sonra tüketilmeli.

Sularla ilişkili hastalıklardan aşısı olanlar için aşı yaptırılmalı.

Dışkı ile bulaşmış toprakla temastan kaçınılmalı.

Bayburt’ta tüketim amaçlı olan suların kontrolleri; Halk Sağlığı Müdürlüğü tarafından periyodik olarak yapılmakta olup analiz sonuçları Halk Sağlığı Müdürlüğü web sayfasında ve yerel medyada yayımlanmakta, sonuçlar ilgili kurum ve kuruluşlarla paylaşılmakta görülen aksaklıklar için ilgili kurum ve kuruluşlarla gerekli yazışmalar yapılmaktadır. Halk Sağlığı Müdürlüğü tarafından il merkezinde ilin tamamını temsil edecek şekilde 4 farklı notadan günlük bakiye klor ölçümleri yapılmaktadır.

Bayburt İl Sağlık Müdürlüğü