Bayburt’un en önemli sorunlarından birisi olan göç sorununa yıllardır bir türlü çözüm üretilemiyor.
İki yönlü ve ismi aynı olan göçün birisi gizli göç denilen köylerden Bayburt şehir merkezine yönelmiş olan göç durdurulamazken, il dışına devam eden göçün ise önüne bir türlü geçilemiyor.
Göç olgusu ülkenin sorunlarından birisi olsa da Bayburt gibi küçük şehirler için durdurulamayan ve kanayan bir yaraya dönüşmüş durumda. Gizli göç dediğimiz köylerden kent merkezine devam eden ve bir türlü önlem alınamayan göç son 10 yılda Bayburt’ta etkilerini önemli derecede göstermeye devam ediyor.
Taşımalı eğitim iç göçü tetikledi
Köyünde huzurlu yaşayan tarımla veya hayvancılık yaparak geçinen aileler öncelikle taşımalı eğitim sistemiyle köylerindeki okullarından oldular. 5 belde belediyesi kapatıldıktan sonra köy statüsüne dönüşünce diğer köylerin sorunları buralarda da başladı. Bütün olumsuz etkiler birkaç yıl içerisinde kendini göstermeye başlayınca, öğrenciler ve aileler taşımalı eğitimin köylerindeki yaşamlarını ve çocuklarının düzenini olumsuz etkilediği için çözümü şehir merkezine göç etmekte buldular. Köyünden şehre gelip yerleşen aileler bu kez şehir merkezinde okul sorununu çözmüş olsalar da farklı sosyal sorunları yaşanmaya başladılar. Öncelikle ev sahibi olma ve iş bulma sıkıntıları başladı.
Bu gidişattan ders çıkaramayan yöneticiler, bu kez de köylerde yaşayan vatandaşları şehir merkezinde İŞKUR marifetiyle işe almaya başladılar. İşe başlayanlar ise bir süre sonra benzer yolu tercih ederek köylerini terk edip şehir merkezine yerleştiler. Bunlara tarım ve hayvancılıkla uğraşanların maliyet artışlarını gerekçe göstererek köyünü terk edenleri de eklediğinizde göç durdurulmaz bir hale dönüşmüş oldu.
Yapsatçılar sektörü oluştu
Etkili olan bu iç göç, köylerin boşalmasına neden olurken diğer taraftan şehir merkezinde konutlaşma açısından hormonlu bir büyümenin de yolunu açmış oldu. Kısa sürede boş araziler imara açılıp konut yapımları başladı. Son 10 yıl içerisinde yerden biter gibi konular yükselirken, inşaat işinden anlayanda anlamayanda bu sektöre dahil oldu ve yapsatçılar çoğalmaya başladı. İl dışında yaşayan Bayburtluların önemli bir bölümü yaz tatillerini şehir merkezinde geçirmek için konut satın almaları da talebi artıran başka bir etken oldu. Böylede olunca daire fiyatları Bayburt gibi yaşam şartlarının pahalı ve kış mevsiminin uzun olduğu bir ilde inanılmaz fiyatlara tırmanmasına neden oldu.
Köyünden gelerek Bayburt’tan daire alanların ise bir bölümü borçlanarak ev sahibi olmayı tercih ettiler. Bu da işsizler için acil iş bulmanın yolunu tetiklemiş oldu. İşsizlik artınca iş bulamayanlar ise çıkış yolu olarak bu defa Bayburt’tan il dışına göç etmeye başladılar. Kentin genel nüfusunun her geçen gün bu ve benzer nedenlerle azaldığının gerçeğini ise nüfus azlığı nedeniyle tek milletvekiline düşmekle kanıtlanmış oldu.
Köylerde nüfus erimeye devam ediyor
Diğer taraftan birçok köyde yaşayan insan sayısı parmakla sayılır hale gelirken, 170 köy içerisinde öyle köyler oluştu ki, üç beş hane veya toplamda 15-20 kişinin yaşadığı köylere dönüştü. Üstelik bu köylerin birde muhtarları var. Zaten köylerde tarım veya hayvancılıkla uğraşan genç nesil bulmak imkansız hale geldi. Yani gizli dediğimiz iç göç öncelikle köyleri etkiledi ve buralarda yaşayan insanları topraklarından uzaklaştırdı. Göç ettikleri yerlerde ise iş, aş ve huzur aramak mecburiyetinde kaldılar.
Göçün durması üretim sektörlerinin artmasına bağlı
Göçün en önemli sebeplerinin başında işsizlik ve pahalı yaşam şartlarının olduğu herkes tarafından iyi biliniyor. Türkiye’nin en küçük ilinde yaşayan ve çalışmak isteyen gençler, kamu kurumlarında iş bulmak ve alacakları maaşlarla ailelerinin geçimini sağlamak istiyorlar. Bunu başaracak olan siyasiler Bayburt’ta göçün el frenini çekmiş olacaktır. Bu vesile ile kentte ekonomik şartlar daha iyi dönmeye başlayacağından esnafında sorunları azalacak ve ekonomik çark düzgün bir şekilde işleyerek toplumun her kesimine olumlu yansıyacaktır.
İşsizlere kamu kurumlarında iş bulunamıyorsa eğer, başta Bayburtlu işadamlarını ikna ederek veya iktidarın gücü kullanılarak bazı önemli üretim sektörlerinin yani fabrika veya atölyelerinin Bayburt’a getirilmesi ve istihdam sağlamalarının imkanları oluşturulmalı.
Sonuç olarak bu veya daha farklı alternatif çözümler üretilip göç kamburu ve işsizlik çözülmediği sürece, Bayburt çeyrek yüzyıl sonra köyleri terk edilmiş, kent merkezinde yaşlı nüfusun yaşadığı, eğitim kurumlarının içinin boşaldığı, kaderiyle baş başa bırakılmış bir şehir haline dönüşebilir. Artık bundan böyle bütün siyasi partilerin, yerel yöneticilerin ve STK’ların projelerindeki öncelikleri göçü önlemek ve işsizliğe çare üretmek olmalıdır.
Bayburt Medya
