Johns Hopkins Üniversitesi liderliğindeki araştırmacılar, Demans Riski Altındaki Yaşlı Kontroller için Biyobelirteçler (BIOCARD) kohortuyla çalışarak, belirli faktörlerin daha hızlı beyin küçülmesi ve normal düşünme yeteneklerinden hafif bilişsel bozukluğa (MCI) daha hızlı ilerlemeyle bağlantılı olduğunu tespit ettiler…!
Tip 2 diyabetli ve beyin omurilik sıvısında belirli proteinleri düşük seviyede olan kişiler daha hızlı beyin değişiklikleri göstermiş oldu ve MCI’yi diğerlerinden daha erken geliştirdiler. Beyindeki değişimleri uzun seneler boyunca takip eden uzun vadeli çalışmalar nadirdir fakat değerlidir. Geçmişteki araştırmalar çoğunlukla zaman içinde anlık görüntüler sundu ve bu da bireysel beyinlerin yıllar içinde nasıl değiştiğini ortaya koymaz. Katılımcıları 27 yıla kadar (ortalama 20 yıl) takip eden bu çalışma, sağlık koşullarının beyin yaşlanmasını nasıl hızlandırabileceğine dair yeni fikirler sunmakta.
JAMA Network Open’da yayınlanan “Beyin Atrofisinin Hızlanması ve Normal Bilişten Hafif Bilişsel Bozukluğa İlerleme” adlı bir çalışmada, araştırmacılar beyin atrofisinin hızlanması ve normal bilişten, hafif bilişsel bozukluğa (MCI) ilerlemeyle ilişkili risk faktörlerini incelemek için BIOCARD kohortunu kullanmışlardır. BIOCARD, 1995 yılında Ulusal Sağlık Enstitüleri’nde başlatılmıştır ve 2015’ten 2023’e kadar Johns Hopkins Üniversitesi’nde devam etmiştir. Başlangıçta ortalama 55 yaşında ve hepsi bilişsel olarak normal olan toplam 185 katılımcı seçilmiştir. 20 yıl boyunca beyin taramaları ve beyin omurilik sıvısı testleri gerçekleştirilmiştir, beyin yapılarındaki değişiklikler ve Alzheimer hastalığıyla ilişkili protein seviyeleri ölçüldü. Bulgular, beyaz cevher küçülmesinin ve beynin ventriküllerinin (sıvı dolu boşluklar) genişlemesinin yüksek oranlarının daha erken bilişsel bozukluk başlangıcının önemli öngörücüleri olduğunu göstermektedir. Özellikle, beyaz cevher atrofisi %86 daha yüksek riskle ve ventriküler genişleme ise %71 daha yüksek bilişsel bozukluğun ilerleme riskiyle ilişkilendirilmiştir.
Diyabetli bireylerin normal bilişsellikten bozuk bilişselliğe ilerleme riskinin diyabetli olmayan bireylere göre ortalama %41 daha fazla olduğu görülmüştür. Beyin omurilik sıvısında bulununan bir maddenin düşük oranı, bilişsel bozukluk geliştirme riskinin %48 daha yüksek olmasıyla ilişkilendirilmiştir. Bu oran, Alzheimer hastalığı için bir biyobelirteç görevi görür ve bu iki amiloid beta proteini formu arasındaki dengesizlik, beyinde zararlı plakların oluşumuyla bağlantılı olmaktadır. Bu sonuçlar, hızlandırılmış beyin atrofisi ve belirli olumsuz biyobelirteçler sergileyen bireylerin erken teşhisinin önemini desteklemekte. Daha yüksek riskin mevcut olduğu zamanları fark ederek, önleyici müdahale stratejileri bilişsel bozukluğun başlangıcını geciktirmek veya önlemek için optimize edilebilmektedir.
İlgili Haberler
Sigara ve elektronik sigaranın kanser riski üzerindeki etkileri konusunda açıklamalar yapan Tıbbi Onkoloji Uzmanı Doç. Dr. Abdullah Sakin, gençlerde elektronik sigara kullanımının artmasının ciddi sağlık sorunlarına yol açabileceğini dile getirdi…! Doç. Dr. Sakin, “Gerçekleştirilen geriye dönük çalışmalar, elektronik sigaraların da sigara kadar kansere yol açtığını, hatta bu ürünlerin daha erken yaşta akciğer kanserine neden olduğu […]
Diyetisyen Cansu Arslan, uygun şartlarda hazırlanmayan konservelerin ciddi sağlık sorunlarına yol açabileceğini ifade ederek köpüren veya fışkıran konservelerin tüketilmemesi gerektiğini aktardı…! Kış aylarının vazgeçilmez lezzetleri arasında yer alan kahvaltılık soslar, turşular ve reçeller sofralarımızda yerini alırken konserve ürünler de sıkça tüketilmeye devam ediyor. Fakat uzmanlar, ev yapımı konservelerin sağlıklı bir şekilde hazırlanması ve tüketilmesi için […]
Nöroloji Bölümü’nden Prof. Dr. Talip Asil, gençlerde felç oranlarındaki yükselmenin, kötü yönetilen yüksek tansiyon ve sağlıksız yaşam alışkanlıkları gibi faktörlerle doğrudan bağlantılı olduğunu ifade ederek, “Son yıllarda, dünya genelinde genç yetişkinlerde felç oranlarında artış gözlemleniyor… 15-49 yaş arası bireylerde iskemik felç vakalarında yaşanan bu artışın sebebi ise, obezite, hareketsiz yaşam tarzı, diyabet, sigara kullanımı […]
Son dakika haberi… Sağlık Bakanlığı, 2025’te 26 bin 673 sözleşmeli personel alımı yapacak. Karar, Resmi Gazete’de yayımlandı. Cumhurbaşkanı kararı bugünkü resmi gazetede yayınlandı. Karar doğrultusunda, Sağlık Bakanlığı bünyesinde görevlendirilmek üzere 26.673 sözleşmeli personel alımı yapılacak. Peki Sağlık Bakanlığı personel alımı başvuruları ne zaman başlayacak? Başvuru şartları ne? SAĞLIK BAKANLIĞI PERSONEL ALIMI SON DAKİKA Bugünkü resmi […]
Yanık ve Travma Derneği Başkanı Prof. Dr. Emrah Şenel, yanığın üzerine yağ, diş macunu, zeytin gibi bazı ürünlerin sürüldüğünü gördüklerini ifade ederek, “Hiçbir şey sürmeyin, bir anlamı yok. Temiz bez örtüp hastaneye ulaştırın” şeklinde konuştu…! Ankara Bilkent Şehir Hastanesi’nde de görev yapan Şenel, Türkiye’nin yanık tedavisinde özellikle 20 yılda dünya standartlarına ulaştığını dile getirdi. Avrupa […]
Anne sağlığı üzerinde hayati riskler oluşturabilen dış gebelik, nadir görülen bir durumdur ve her 50 gebelikten yalnızca bir tanesinde görülmektedir…! Basit sanılan bu durum ölüme kadar varan ciddi sonuçlara yol açabilmektedir. Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Opr. Dr. Sami Şahin, “Dış gebelik hastanın tıbbi durumuna göre çeşitli yöntemlerle tedavi edilebilmektedir. Eğer ihmal edilerek zamanında tedavi […]